Zakalec to problem, który może przytrafić się każdemu miłośnikowi pieczenia. Mimo że zakalec wydaje się być końcem kulinarnych marzeń, nie oznacza to, że całe ciasto musi trafić do kosza. Istnieją sposoby, by uratować wypiek lub wykorzystać nieudane ciasto w inny, równie smakowity sposób. W naszym artykule zgłębimy tajemnice zakalca, przyczyny jego powstawania i podzielimy się wskazówkami, jak temu zapobiegać, a także co zrobić, gdy już do tego dojdzie.
Spis treści
Co to jest zakalec
Zakalec to po prostu surowe i niedopieczone ciasto. Te powinno być puszyste i równomiernie upieczone. Jak poznać, że powstał zakalec? Z pewnością to zauważysz podczas krojenia ciasta Te z zakalcem jest ciężkie, wilgotne i gęste w środku. Ale czy można takie ciasto uratować? I czy w ogóle zakalec można jeść? Zacznijmy jednak od tego dlaczego w ogóle powstaje zakalec w cieście.
Dlaczego powstaje zakalec
Powstawanie zakalca może być spowodowane kilkoma czynnikami. Te zazwyczaj wiążą się z nieprawidłowymi metodami przygotowania ciasta lub błędami w procesie pieczenia. Oto głównych przyczyn powstawania zakalca:
Zbyt intensywne mieszanie składników
To jeden z najczęstszych błędów, które popełniamy podczas pieczenia. Zbyt intensywne mieszanie ciasta po dodaniu mąki, aktywuje w niej gluten. To sprawia, że ciasto staje się gumowate i ciężkie, prowadząc do powstania zakalca. Aby uniknąć tego błędu powinniśmy składniki mieszać delikatnie do momentu ich całkowitego połączenia.
Nieprawidłowa proporcja składników
Zbyt duża ilość płynu lub tłuszczu w stosunku do mąki może spowodować, że ciasto będzie zbyt wilgotne i ciężkie. Taka konsystencja utrudnia jego wyrośnięcie. Zakalec może powstać także w momencie gdy dodamy niewystarczającą ilość środków spulchniających takich jak proszek do pieczenia czy soda oczyszczona.
Nieprawidłowa temperatura pieczenia
Pieczenie ciasta przy nieodpowiedniej temperaturze może również przyczynić się do powstania zakalca. Zbyt niska temperatura nie pozwoli ciastu odpowiednio wyrosnąć, podczas gdy zbyt wysoka temperatura spowoduje, że zewnętrzne warstwy ciasta szybko się zetną i nie pozwolą środkowi na właściwe wyrośnięcie.
Otwieranie drzwiczek do piekarnika
Otwieranie drzwiczek piekarnika w trakcie pieczenia może spowodować gwałtowny spadek temperatury. Niektóre ciasta, jeśli zostaną zbyt wcześnie wyjęte z piekarnika lub zostaną narażone na przeciągi, mogą opaść a w środku powstanie zakalec.
Co robić aby uniknąć zakalca?
- Przesiewaj mąkę oraz inne suche składniki. Dzięki przesiewaniu mąki ciasto ma lepszą strukturę i jest mniej podatne na zakalec.
- Po dodaniu mokrych składników do suchych, mieszaj ciasto tylko do momentu połączenia się składników. Nadmierne mieszanie może aktywować gluten w mące i prowadzić do powstania zakalca.
- Używaj środków spulchniających, takich jak proszek do pieczenia czy soda oczyszczona. To bardzo ważne składniki, które przyczyniają się do prawidłowego wyrastania ciasta.
- Używaj składników, które nie są przeterminowane
- Piecz ciasto w odpowiedniej temperaturze. Zarówno zbyt niska jak i zbyt wysoka może prowadzić do powstania zakalca. Trzymaj się ściśle przepisu.
- Nie otwieraj drzwiczek piekarnika podczas pieczenia ciasta.
- Nie wyciągaj ciasta z piekarnika zbyt wcześnie. Zbyt krótki czas pieczenia może skutkować powstaniem zakalca. Użyj patyczka aby sprawdzić, czy ciasto jest w środku suche.
Jak uratować zakalca?
Niestety zakalec jest trudny do uratowania. Na szczęście istnieją pewne kreatywne sposoby dzięki którym możemy wykorzystać prawidłowo dopieczone fragmenty ciasta. Przykładowo pokruszony zakalec może posłużyć jako kruszonka do zapiekanych owoców. Wystarczy wymieszać go z odrobiną masła i cukru, posypać nim owoce i zapiec. Ciasto z zakalca można także wykorzystać do zrobienia bajaderek, spodu do sernika, czy chociażby deseru warstwowego.
Czy zakalec można jeść?
Dobra wiadomość jest taka, że zakalec można z powodzeniem jeść. Mimo że nie ma idealnej tekstury i smaku, jakiego oczekujemy od ciasta, zakalec jest bezpieczny do spożycia. Niektóre osoby uważają wręcz ciasto z zakalcem za przysmak.
Zakalec może być postrzegany jako ciężkostrawny ze względu na swoją gęstą i wilgotną teksturę. Ta może sprawić, że zakalec jest trudniejszy do przeżucia i trawienia, szczególnie dla osób z pewnymi problemami żołądkowymi lub trudnościami w trawieniu cięższych pokarmów. Jednakże dla większości ludzi spożycie niewielkiej ilości zakalca nie powinno powodować problemów zdrowotnych.
W pieczeniu, jak w życiu, nie wszystko idzie zawsze zgodnie z planem. Jednak z odpowiednim podejściem, każde niepowodzenie może stać się cenną lekcją. Zakalec to zdecydowanie nie koniec świata – to kolejny krok w podróży każdego miłośnika pieczenia.
